OBLIGACJE

 Definicja

Obligacje są papierami wartościowymi, w których jego emitent stwierdza, że jest dłużnikiem wierzyciela obligacji (nabywcy) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonych świadczeń, wynikających z obligacji. Innymi słowy, emitent pożycza pieniądze od kupującego na określonych w obligacji zasadach. Dzięki temu emitent może pożyczyć pieniądze u wielu „kredytobiorców” nie korzystając z kredytu bankowego.

Podział obligacji

Ze względu na podmiot emitujący:

• skarb państwa
• jednostki samorządu terytorialnego
• spółki

Ze względu na sposób oprocentowania obligacji:

• oprocentowanie stałe
• oprocentowanie zmienne  (najczęściej oparte na stawce WIBOR np. WIBOR3M + 5%)
• indeksowane
• obligacje zerokuponowe (bez kuponów odsetkowych – zyskiem jest kupno poniżej wartości obligacji)

Ze względu na termin wykupu:

• krótkoterminowe – termin wykupu do jednego roku
• średnioterminowe – termin wykupu od roku do pięciu lat
• długoterminowe – termin wykupu powyżej pięciu lat

Ze względu na sposób zabezpieczenia:

• niezabezpieczone
• częściowo zabezpieczone (zabezpieczona jedynie część wartości długu np. w 50%)
• całkowicie zabezpieczone (co najmniej 100% wartości długu zabezpieczone np. hipoteką)

Koszty

Głównym kosztem są prowizje maklerskie od kupna / sprzedaży obligacji. Najczęściej są niższe niż od kupna akcji i wynoszą 0,15% - 0,39%, minimalnie 3 – 5zł. Pozostałe koszty wynikające z różnicy kupna/sprzedaży oraz kupna obligacji blisko okresu odsetkowego zostały opisane w punkcie o zyskach.

Ryzyko

Kupując obligacje ponosimy kilka rodzajów ryzyka:

• Ryzyko związane z wypłacalnością emitenta – niektóre obligacje posiadają pewną formę zabezpieczenia (np. hipoteka działki na której emitent – deweloper planuje swoją inwestycję). Ze względu na to ryzyko warto się dobrze zastanowić przed kupnem obligacji. Rynek Catalyst jest wciąż młody, więc ciężko powiedzieć coś o bezpieczeństwie tych instrumentów finansowych.
• Ryzyko zmiany stóp procentowych - na których podstawie obliczane są odsetki. Np. wzrost w/w stawek spowoduje zmniejszenie atrakcyjności obligacji o stałym oprocentowaniu.
• Ryzyko przedterminowego wykupu obligacji – w tym wypadku możemy otrzymać pieniądze przed okresem wykupu, tracąc w ten sposób część odsetek. Jest to najmniej groźne ryzyko, jako że w najgorszym wypadku otrzymamy zainwestowane przez nas pieniądze bez zysku.
• Inflacja – wzrost lub spadek naszych dochodów spowodowany inflacją dotyczy każdego rodzaju inwestycji. W wypadku obligacji największym ryzykiem inflacji obarczone są obligacje o stałym oprocentowaniu podobnie jak w przypadku ryzyka zmiany stóp procentowych.

Zysk

Obligacje obarczone są większym ryzykiem, jednak z drugiej strony oferują wyższe zyski. Na przykład obligacje spółki Gant - GNT0912 oferują nam oprocentowanie brutto w wysokości 6,5% + WIBOR3M, co na dzień dzisiejszy daje nam 10,67% brutto.

Ważną cechą obligacji jest możliwość ich odsprzedaży na rynku wtórnym z zachowaniem dotychczasowego zysku (w zależności od rodzaju obligacji i innych warunków).

Kolejną sprawą o której trzeba pamiętać są podatki. W przypadku obligacji jesteśmy obciążeni podatkiem od dochodów kapitałowych (podatkiem „Belki”) w wysokości 19%. Niestety jest tu kilka niuansów, które trzeba znać. Podatek płacimy od różnicy w cenie kupna/sprzedaży, jak na razie żadna nowość. Paradoks pojawia się natomiast w przypadku kupna obligacji na rynku wtórnym. Kupując obligacje blisko okresu wypłacania odsetek, zapłacimy sprzedającemu jego zysk osiągnięty do okresu sprzedaży. Natomiast podatek będziemy musieli i tak zapłacić od całkowitej kwoty otrzymanych odsetek (także tych oddanych sprzedającemu)!!! Dlatego nie należy kupować obligacji pod koniec okresu odsetkowego, lecz jak najbliżej jego początku.

Przed kupnem najlepiej spojrzeć do tabeli odsetkowych.

Więcej informacji natomiast znajduje się w dokumencie- Przewodnik dla inwestorów, Obligacje na rynku Catalyst.

Podsumowanie

Obligacje korporacyjne (tylko te biorę pod uwagę ze względu na wysokość oprocentowania) mogą stanowić alternatywę dla osób chcących zarobić więcej niż na tradycyjnych lokatach a jednocześnie nie ryzykując pieniędzy na giełdzie. Nie twierdzę tutaj, że obligacje są bezpieczne, gdyż wysokie odsetki muszą wynikać z większego ryzyka. Każdy chcąc zainwestować w obligacje powinien się zapoznać z prospektem emisyjnym oraz poznać spółkę, której papiery dłużne chce zakupić. Na pewno kupując obligacje warto też zdywersyfikować portfel kupując obligację dwóch bądź kilku spółek, zmniejszając w ten sposób ryzyko na utratę wszystkich oszczędności.

Mam nadzieję, że powyższy wpis pozwolił wam zrozumieć chociaż w części instrument finansowy jakim są obligacje.